#01 ALGORITM NIMA?

Algoritm tushunchasi

ALGORITM NIMA?

Algoritm - bu muammoni hal qilish uchun aniq ketma-ketlikda berilgan ko'rsatmalar to'plami.

Algoritmni huddi ovqat pishirish uchun berilgan reseptga o'xshatish mumkin.

Bir muammoga bir nechta yechim - algoritm bo'lishi mumkin.

Algoritmlar bir-biridan tezligi va qancha xotira egallashi bilan farq qiladi.

Yaxshi algoritmning belgilari:

• Kirish (muammo) va chiqish (yechim) aniq berilgan bo'lishi kerak.

• Algoritmning har bir bosqichi aniq va ravshan bo'lishi kerak.

• Algoritm muammoni hal qilishning turli usullari orasida eng samaralisi bo'lishi kerak.

• Algoritmda kompyuter kodi bo'lmasligi kerak. Buning o'rniga algoritm turli xil dasturlash tillarida ishlatilishi mumkin bo'lgan tarzda yozilishi kerak.

ALGORITMGA MISOLLAR

Foydalanuvchi kiritgan ikki sonni qo'shish algoritmi:

1. Start

2. son1, son2 va summa o'zgaruvchilarini yaratamiz

3. son1 va son2 qiymatlarini qabul qilamiz

4. son1 va son2 qo'shamiz, natijani summa ga yuklaymiz: summa=son1+son2

5. summa ni foydalanuvchiga qaytaramiz

6. Stop

# Ikki son yi'gindisi
son1 = int(input("1-sonni kiriting: "))
son2 = int(input("2-sonni kiriting: "))
summa = son1 + son2
print(summa)

Uchta sondan eng kattasini topish algoritmi:

1. Start

2. a, b va c o'zgaruvchilarini yaratamiz

3. a, b va c ga qiymatlar beramiz

4. Agar a>b bo'lsa

   1. agar a>c bo'lsa

      1. a eng katta son deb qaytar

   2. aks holda

      1. c eng katta son deb qaytar

5. aks holda (ya'ni a<b) bo'lsa

   1. agar b>c bo'lsa

      1. b eng katta son deb qaytar

   2. aks holda

      1. c eng katta son deb qaytar

# Uchta sondan eng kattasini topish algoritmi
def getLargest(a,b,c):
    if a>b:
        if a>c:
            return a
        else: 
            return c
    else:
        if b>c:
            return b
        else:
            return c

N faktorialni hisoblash algoritmi

N faktorial deb 1 dan N gacha bo'lgan sonlarning ko'paytmasiga aytiladi. Maslana N=5 bo'lsa, 5 faktorial 1*2*3*4*5=120 ga teng.

1. Start

2. N, faktorial va i o'zgaruvchilarini yaratamiz

3. faktorial va i ga 1 qiymatini yuklaymiz: factorial=1, i=1

4. Foydalanuvchidan N qiymatini qabul qilamiz

5. i=N bo'lgunga qadar quyidagi qadamlarni takrorlaymiz:

   1. faktorial = faktorial * i

   2. i = i + 1

6. faktorial qiymatini qaytar

7. Stop

# N-faktorial hisoblash funksiyasi
def faktorial(N):
    i=1
    fakt=1
    while i!=N+1:
        fakt = fakt*i
        i += 1
    return fakt

Algoritm haqida tushunchaga ega bo'ldingiz deb umid qilamiz. Dasturlash jarayonida aksar algoritmlar ma'lumotlarni qidirish (searching) va tartiblashga (sorting) borib taqaladi. Keling endi birinchi qidirish algoritmi bilan tanishamiz.

AMALIYOT

Yuqoridagi 3 ta algoritm uchun dastur yozing